Cuộc phiêu lưu của Mô Tê Răng Rứa – 13

Cuộc đời tôi là một chuyến phiêu lưu đầy mạo hiểm. Nếu một nửa sự thật là giả dối như người ta thường nói, thì một trăm phần trăm câu chuyện này giả dối như chính cuộc đời tôi

(13)

Lại nói chính vì sự trái tính giữa hai người, nên hầu như cuộc sống hôn nhân của cậu mẹ tôi chỉ là sự chấp nhận miễn cưỡng và thường xuyên diễn ra những va chạm dù nhỏ nhưng khi trở thành bội số thì dẫn đến rạn nứt và đổ vỡ là điều không thể tránh khỏi. Đã vậy, ngay từ khi mới cưới, tình cảm giữa mẹ tôi và gia đình nhà chồng cũng không mấy mặn mà, thậm chí ngày càng phai nhạt.

Ngoài việc trong đêm tân hôn đã phải nằm ngủ trên chiếc chõng ba chân và chiếc chiếu rách, trong khi bố mẹ chồng nằm trên chiếc giường mô đéc có chăn đệm, phông màn như vua chúa, điều đó đã khiến mẹ tôi thất vọng và tự ái. Tiếp đó là những va chạm mà tôi đã có dịp đề cập ở những phần trước thì sau này, khi đã ra ở riêng sự va chạm giữa bà và gia đình nhà chồng vẫn tiếp diễn.

Mẹ tôi kể, sau khi được ông tôi tặng cho chiếc xe đạp stecling của Pháp trong dịp ông tôi nhờ đổi tiền, do xe nam có gióng ngang, nên cậu mẹ tôi đã bán đi để mua một chiếc xe đạp nữ hiệu Praha của Tiệp Khắc màu trắng rất đẹp. Nhưng sử dụng chưa được bao lâu thì phải bán đi. Số là vào năm 1958, mặc dù Tổng tuyển cử hai miền theo hiệp định Giơ ne vơ đã thất bại, nhưng lúc này thư từ trao đổi giữa người thân ở hai miền vẫn có thể gửi được. Vì vậy, các cán bộ, chiến sỹ miền Nam tập kết tranh thủ chụp ảnh để gửi về gia đình. Đây là dịp may hiếm có để cậu mẹ tôi cải thiện cuộc sống sau những mất mát thiên tai từ những năm trước.

Nhưng sự không may vẫn đeo đẳng cậu mẹ tôi, hàng ngày khách tới chụp ảnh nườm nượp, đang làm ăn ngon lành bỗng dưng chiếc máy ảnh duy nhất của cậu mẹ tôi giở chứng rồi “chết” hẳn. Suốt mấy ngày cậu tôi hì hục sửa chữa nhưng vẫn không tài nào bắt nó “sống” lại được. Đưa đến những người thợ giỏi của thị xã lúc bấy giờ họ cũng lắc đầu bó tay.

Đang lúc bối rối, bỗng có người đến chào bán một chiếc máy ảnh hiệu Rolleiflex. Đây là loại máy ảnh tân thời, hiện đại vào loại bậc nhất thời bấy giờ. Đương nhiên giá cả của nó cũng bậc nhất. Bàn bạc tính toán mãi, cuối cùng cậu mẹ tôi quyết định mua chiếc máy. Nhưng vấn đề nan giải là lấy đâu ra tiền để được sở hữu nó?

Cậu mẹ tôi bàn đi tính lại, cuối cùng quyết định đến gặp ông nội tôi để vay tiền. Nhưng ông tôi từ chối, đã vậy lại có ý muốn mua tranh chiếc máy. Không còn cách nào khác, mặc dù tiếc đứt ruột, nhưng cậu mẹ tôi vẫn quyết định bán chiếc xe đạp để mua máy. Nhưng than ôi! Số tiền bán chiếc xe đạp chỉ bằng một phần nhỏ của chiếc máy. Phải làm sao đây, khi người bán thúc giục gia hạn cho cậu mẹ tôi trong vòng một ngày phải xoay đủ tiền, nếu không ông ta sẽ bán cho người khác.

Thành ngữ có câu “nóng tay bắt lỗ tai”, mẹ tôi quyết định bán sợi giây chuyền 2 lượng vàng để lấy tiền mua máy. Nhưng một khó khăn mới lại xuất hiện, số là vào thời gian sau chiến tranh việc bán vàng không dễ do người dân không có tiền để mua. Phần nữa, tuy phải bán sợi giây chuyền, nhưng mẹ tôi vẫn tiếc, nên muốn bán cho ai đó để sau này có điều kiện chuộc lại. Suy đi tính lại, mẹ tôi quyết định tới mời ông bà nội tôi mua giúp.

Khi nghe cậu mẹ tôi đặt vấn đề, ông tôi đồng ý mua giúp nhưng với điều kiện là mua theo giá ở…Hà Nội. Nghe vậy cậu mẹ tôi đều giật mình. Bạn đọc có hiểu nguyên do tại sao không? Số là thế này, hồi đó việc vận chuyển hàng hoá nói chung và vàng bạc nói riêng là rất khó khăn trong khi đó hầu hết hàng hoá đều được nhập về Hà Nội, sau đó mới toả đi các tỉnh lẻ. Đó là lý do hầu hết các loại hàng hoá nếu mua ở Hà Nội đều rẻ hơn mấy giá so với các nơi khác, trong đó vàng cũng là mặt hàng không nằm ngoại lệ. Vì thế việc ông tôi mua theo giá Hà Nội chỉ nhằm một mục đích đơn giản là mua được sợi giây chuyền với giá rẻ hơn.

Bực vì bị ép giá, nên mẹ tôi nhất quyết không bán.

Giờ nghĩ lại, tôi mới thấy mình thật “vô duyên” khi không chọn thời điểm mà “chui” ra.  Số là trong khi cậu mẹ tôi đang bối rối việc mua máy, thì tôi cứ nhất quyết đòi được “chào đời”. Mẹ tôi kể hôm đó tôi “quậy” trong bụng mẹ tôi rất dữ, nhưng mẹ tôi vẫn tranh thủ chụp ảnh cho khách để kiếm thêm chút ít. Lần cuối cùng tôi làm mình làm mẩy dữ quá, mẹ tôi vừa nhăn nhó xuýt xoa, một tay ôm bụng, một tay bấm máy chụp ảnh cho khách. Chụp xong, khách trả tiền mẹ tôi cũng không kịp nhận, cho khách nợ hôm sau trả, rồi vội vàng xách túi tới nhà hộ sinh của khu phố gần Cửa Tiền. Đâu khoảng 9-10 giờ sáng gì đó thì tôi “oe oe” hé hé hé…

Đến bây giờ mẹ tôi vẫn nhắc lại pha chút mỉa mai, ấy là khi mẹ tôi vừa mới sinh tôi, đang nằm trong giường đẻ, ông nội tôi sai ông chú thứ hai của tôi tới mặc cả để mua sợi giây. Cứ đi đi lại lại mặc cả mãi để thêm đi bớt lại vài giá, cuối cùng mẹ tôi đồng ý bán.

Thế là sau bao chật vật chiếc máy ảnh cuối cùng cũng trở thành sở hữu của cậu mẹ tôi. Nhưng có một thứ vô hình mất đi, đó là tình cảm của mẹ tôi đối với ông bà nội của tôi.

Thực ra đó cũng chỉ là giọt nước làm chiếc ly thêm đầy mà thôi. Mẹ tôi kể trước đó ông tôi còn có những hành xử khác khiến mẹ tôi thất vọng.  Số là trong thời kỳ cải cách ruộng đất, sau khi một số bần nông được đội cải cách chia cho một số tài sản tước đoạt từ địa chủ, họ đã đem bán để lấy tiền. Cậu mẹ tôi mua được một chiếc giường sắt rất đẹp. Tôi còn nhớ đó là một chiếc giường sắt đệm lò xo rất êm. Tuy bằng sắt, nhưng được đúc những hoa văn hết sức tinh xảo, ở bốn góc giường là những chiếc cọc màn (mùng) được đúc thành những chiếc đầu sư tử. Chúng tôi thường leo lên chiếc giường này để nhảy mua vui chơi. Ngoài chiếc giường, cậu mẹ tôi còn mua được một bộ bàn ghế salon bằng gỗ quý.

Một hôm, ông nội tôi sai ông chú thứ hai đến gặp cậu tôi và bảo ông tôi muốn lấy một chiếc ghế trong bộ salon đó. Vốn là người con hiếu thảo, nghe lời bố mẹ vô điều kiện, nên cậu tôi để mặc chú mang chiếc ghế đi.  Thấy vậy, mẹ tôi rất bực mình, bà liền nói với ông chú nếu muốn lấy thì lấy luôn cả bộ. Được lời như cởi tấm lòng, chú tôi đã thuê ba gác chở luôn bộ bàn ghế đó về.

Nhưng cốc nước chỉ thực sự tràn ly, khi một biến cố khiến tình cảm cậu mẹ tôi đổ vỡ hoàn toàn. Đó là sự quản lý tài chính quá chặt chẽ của cậu tôi, khiến mẹ tôi hết sức tự ái.

Muốn biết việc quản lý tài chính của cậu tôi thế nào và mẹ tôi tự ái ra sao, xem tiếp hồi sau sẽ rõ he he…